Konu   :  Şufa, İştira, Vefa Hakkı ve Bu Nevi Taşınmaz Satışının Vergilemesi

Şufa Hakkı (Önalım) : Paylı Mülkiyette Bir Paydaşın Taşınmaz Üzerindeki Payını Tamamen Veya Kısmen 3. Kişiye Satması Hâlinde, Diğer Paydaşların Onu Diğer Alıcılara Nazaran Öncelikle Satın Alabilme Hakkıdır. Cebrî Artırmayla Satışlarda Kullanılamaz. Sözleşmeden Doğan Önalım Hakkı Yazılı Sözleşme İle Şerhler Sütununa Kaydedilir.

İştira Hakkı (Alım)               : Tapu Kütüğüne Şerh Verilen Alım Ve Geri Alım Hakları, Şerhte Belirtilen Süre İçinde Taşınmaz Malı Belli Bir Bedelle Belli Bir Süre İçinde Malikinden Satın Alabilmek Hakkıdır. Bu Niteliği İle Satış Vaadine Benzer. Bu Hak Şerh Tarihinden İtibaren 10 Yıl Geçmekle Sona Erer. Alım Hakkı Noterce Düzenlenen Sözleşme İle Şerhler Sütununa Kaydedilir.

Vefa Hakkı (Geri Alım)       : Vefa Hakkı Satanın, Sattığı Taşınmaz Malı Müşteriden Geri Satın Alma Hakkını Saklı Tutmasıdır. Satışla Birlikte Kurulan Gerialım Hakkı Resmî Senet İle / Satış Sözleşmesinden Ayrı Olarak Düzenlenen Gerialım Hakkı Noterce Düzenlenen Sözleşme İle Şerhler Sütununa Kaydedilir.

Şufa, İştira, Vefa Haklarının Tapu Siciline Şerhi İçin, Harçlar Kanununa Ekli (4) Sayılı Tarifenin 9. Pozisyonu Uyarınca Bu Hakların Bedelli Veya Bedelsiz Oluşuna Bakılmaksızın Taşınmaz Malın Kayıtlı Değeri Üzerinden Binde 6,83 Oranında Harç Tahsil Edilir. Hazinenin Özel Mülkiyetinde Veya Devletin Hüküm Ve Tasarrufu Altında Bulunan Taşınmazlara İlişkin Ön İzin, İrtifak Hakkı Veya Kullanma İzni Sözleşmeleri (Yatırım Taahhüdü Bulunanlar Dâhil Ön İzin, İrtifak Hakkı Veya Kullanma İzni Süresine Göre Bulunacak Bedel Üzerinden) Binde 9,48 Damga Vergisi Tahsil Edilir.

Aktifte yer alan kayıtlı gayrimenkullerin vefa hakkı tesis edilmek suretiyle başka bir şirkete devredilmesi durumunda devir işlemi tapuda yeni bir tescil gerektirmekte olup, bu devir işlemi ile gayrimenkul satışı gerçekleşmiş olmaktadır. Gayrimenkullerin takibe alınmış kredi borcuna karşılık olarak bankalara, finansal kiralama ya da finansman şirketlerine devir tarihinin satış işleminin gerçekleştiği tarih olarak kabul edilerek, bu satıştan elde edilen kazanç dolayısıyla, Kurumlar Vergisi Kanununun 5/1-f. bendinde düzenlenen istisna hükümlerinden yararlanılır.  Ayrıca KDV 17/4-r bendine göre kısmi istisna kapsamında KDV’siz devir yapılabilir.